Polska inwestuje w najpotężniejsze na świecie źródło neutrin. Rusza budowa PIP-II
21 kwietnia 2022, 09:07Amerykański Departament Energii dał zielone światło do rozpoczęcia budowy PIP-II. To projekt znaczącej rozbudowy kompleksu akceleratorowego znajdującego się w Fermilab. Po ukończeniu prac będzie to najpotężniejsze na świecie źródło wysokoenergetycznych neutrin. W przeszłości w Fermilab pracował legendarny Tevatron, urządzenie niezwykle zasłużone dla fizyki.
Bziuki, krzyżoki i turki grodziskie – niezwykłe zwyczaje wielkanocne
15 kwietnia 2022, 13:35Obecnie na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajduje się 57 różnorodnych zjawisk czy umiejętności z całej Polski. Między innymi jest na niej kilka obrzędów związanych z obchodami świąt Wielkiej Nocy, mówi Katarzyna Zalasińska, dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa. To właśnie ten instytut, wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadzi listę.
W królewskim Zamku Żupnym w Wieliczce odkryto wysokiej klasy polichromie naścienne
7 kwietnia 2022, 09:52Podczas prac remontowych prowadzonych w królewskim Zamku Żupnym w Wieliczce odkryto wysokiej klasy polichromie naścienne, w tym herb Wazów. Wstępnie najstarsze z nich są datowane na XVII w. Dyrektor Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka Jan Godłowski podkreśla, że tego rodzaju odkrycia zdarzają się niezwykle rzadko.
Kawa bez ptaków i owadów jest mniej smaczna, aromatyczna i droższa
5 kwietnia 2022, 10:14Nowatorskie badania, których wyniki opublikowano właśnie na łamach PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) wykazały, że do zapewnienia smacznej aromatycznej kawy konieczne są ptaki i owady. Bez tych zwierząt, z których część musi przebyć tysiące kilometrów, plony kawy mogą być nawet o 25% mniejsze, a uprawiający ją rolnicy tracą do 1066 USD na hektarze.
Wpływ efektu pociemnienia grawitacyjnego na widmo rotujących obiektów
4 kwietnia 2022, 05:33Egzotyczne, szybko rotujące obiekty, są w kręgu zainteresowań astrofizyków. Polscy astronomowie próbują uzyskać informacje o warunkach fizycznych panujących we wnętrzu szybko rotujących gwiazd neutronowych. W pracy opublikowanej w The Astronomical Journal [PDF] wzbogacili analizy o efekty wynikające ze zjawiska pociemnienia grawitacyjnego.
Ptasie „żarty”
1 kwietnia 2022, 10:37Pewne ptaki doprowadziły naśladownictwo do perfekcji i potrafią wyprowadzić w pole nawet doświadczonego ornitologa. Lirogonom wspaniałym, które należą do gatunków mimetycznych, zdarza się, na przykład, naśladować płacz dziecka, podczas gdy przedrzeźniacze oddają odgłosy smażonej jajecznicy czy skrzypienie drzwi. Wśród krajowej fauny wyróżniają się pod tym względem szpaki czy sójki.
Ukraińcy bronili się na Wyspie Wężowej, nie na Wyspie Węży – język polski zyskał nowy egzonim
1 kwietnia 2022, 05:40Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP (KSNG) ustanowiła polski egzonim Wyspa Wężowa. To ukłon w stronę pograniczników ukraińskich, którzy bronili wyspy pierwszego dnia inwazji Rosji na Ukrainę i odmówili złożenia broni.
W Stambule remontują zabytek sprzed 2500 lat. W tle fake news o pijanym polskim ambasadorze
31 marca 2022, 11:04W Stambule rozpoczęła się renowacja Kolumny Wężowej, jednej z najstarszych budowli w mieście. Kolumna powstała równo 2500 lat temu w Delfach, a obecnie stoi na terenie dawnego hippodromu w Konstantynopolu, nieistniejącego już toru wyścigowego dla koni i rydwanów. Ustawiono ją przed 1700 laty z polecenia Konstantyna Wielkiego. Kolumna nie wygląda już tak okazale, jak w starożytności, a odpowiedzialny ma być za to turecki sułtan lub pijany polski ambasado
Na główną falę bocianich przylotów trzeba jeszcze poczekać
29 marca 2022, 10:59Pierwsza fala przylotów bocianów jest już faktem. Na główną falę migracji trzeba jednak jeszcze poczekać. Zgodnie z informacjami pochodzącymi od Grupy Badawczej Bociana Białego, ciągle mamy bowiem do czynienia z pojedynczymi osobnikami, przeważnie bez obrączek. Mogą to być ptaki, które w ogóle nie poleciały na zimowiska do Afryki i przezimowały w Polsce albo w Bułgarii, w której od dawna powiększa się zimująca frakcja, złożona także z polskich osobników.
Międzynarodowy Dzień Czytania „Króla Edypa”
22 marca 2022, 10:52Do Szczecina kolejny raz zawita Europejski Festiwal Łaciny i Greki (Festival Européen Latin Grec). By przybliżyć dziedzictwo antyku, na głos czytane są dzieła z tego okresu. Jak poinformowała Książnica Pomorska, po wybitnych utworach epickich („Iliada” i "Odyseja" Homera i "Metamorfozy" Owidiusza) przyszedł czas na słynne dzieło dramatyczne: „Króla Edypa” Sofoklesa. Tegoroczna edycja festiwalu odbywa się bowiem pod hasłem „Œdipe & Cie!”.